Przywykliśmy do opinii, że filozofia jest zbyt wyrafinowaną, a niekiedy nawet zbędną we współczesnych czasach dziedziną nauki i że najlepszym dla niej miejscem są uniwersyteckie katedry. Etap edukacji filozoficznej dla dzieci i młodzieży trwa najczęściej tyle, ile omawianie zagadnień związanych ze starożytną Grecją. Może nieco więcej miejsca jest dla niej w klasach o profilu humanistycznym. Czy filozofia jest potrzebna dzieciom? Czy jakaś inna nauka jest w stanie sprawić, że dzieci zadadzą sobie pytanie o wartość czasu, wolności, dóbr materialnych? Tego rodzaju kwestie poruszają Michel Piquemal i Sophie Boizard w książkowej serii filozoficznej Wydawnictwa Muchomor.
Do tej pory wydane zostały cztery tytuły: „Filozofowie do dzieci” Sophie Boizard, a także „B ajki Filozoficzne”, „Bajki filozoficzne. Jak żyć razem?” oraz „Bajki filozoficzne. Jak żyć na Ziemi?” Michela Piquemala. Pomimo niewielkiego formatu książek mieści się w nich mnóstwo wiedzy. Nie bójcie się jednak, że są to długie i zawiłe traktaty. Do przekazania dzieciom filozoficznego dorobku autorzy wybrali metodę, która jest najbardziej spójna zarówno z naturalną dociekliwością człowieka, jak i z celem samej filozofii – motywują czytelników do stawiania pytań i szukania różnych odpowiedzi.
W każdej z książek znajdziemy kilkadziesiąt przypowieści dotyczących kwestii związanych z wartościami, moralnością, życiem w społeczności. Historie, pochodzące z filozofii starożytnej, filozofii Wschodu, baśni etnicznych, poruszają kwestie, które towarzyszą również współczesnym. To uniwersalne tematy dotyczące przyjaźni, bogactwa, czasu, sensu istnienia, etyki różnych postaw, szacunku do natury lub relacji międzyludzkich. Ponadto przytaczane i wyjaśniane są najsłynniejsze cytaty z historii filozofii. Każdej z bajek towarzyszy dział zatytułowany „Pracownia filozofa”, zawierający komentarz do przedstawionej opowieści oraz kilka pytań, które pomogą zrozumieć wydźwięk historii. Taka formuła jest również punktem wyjścia do samodzielnego szukania odpowiedzi i rozmyślań nad poruszanymi kwestiami.
Po co dzieciom filozofia i wiedza o jej zagadnieniach? Przede wszystkim po to, by uczyły się, że wiedza to fakty, ale również stawianie pytań, na które nie ma jednej słusznej odpowiedzi. Ponadto filozofia towarzyszy rozwojowi dzieci od urodzenia – gdy nabierają świadomości własnego ciała i gdy później szukają swojej tożsamości; gdy po raz pierwszy zadają sobie pytanie, kim jest mama i tata i dlaczego ludzie się od siebie różnią; gdy zauważą upływ czasu i to, że czasem czują się szczęśliwe, a innym razem smutne. Niektóre wątpliwości towarzyszą ludziom od wieków i zmagać się z nimi będą również współczesne dzieci. Szukanie odpowiedzi na te najtrudniejsze pytania już w dzieciństwie sprawi, że gdy dorosną, nie będą czuć się zagubione w świecie, który oferuje duży wybór różnorodnych rozwiązań.
Recenzja: Urszula Zimoląg
Michel Piquemal
„Bajki Filozoficzne”, „Bajki filozoficzne. Jak żyć razem?”,
„Bajki filozoficzne. Jak żyć na Ziemi?”
Sophie Boizard
„Filozofowie do dzieci”
Ilustracje: Agnieszka Malmon
Wydawnictwo Muchomor
Wiek: 10+
