Artykuł ukazał się w 7. numerze FIKI
Tekst: Agata Hołubowska
W Polsce odbywa się wiele festiwali teatralnych i muzycznych. Główną ideą większości z nich jest prezentacja gotowego produktu – dzieła sztuki – bez względu na to, w jaki sposób odbywała się praca nad nim i z jakiego środowiska wywodzą się jego twórcy. Czy mogą swobodnie wyrażać swoje poglądy, czy nie? Czy w kraju, z którego pochodzą, sztuka ma nieograniczone prawa? Czy może istnieje tylko jej oficjalny nurt, zagłuszający wszelkie pozostałe – alternatywne, „prawdziwe”? Z podobnymi pytaniami zapewne zetknął się Grzegorz Bral – aktor, reżyser, pedagog, współtwórca Teatru Pieśń Kozła. W 2005 roku postanowił powołać do życia Brave Festival– festiwal przeciw wypędzeniom z kultury ( w tym roku odbędzie się już po raz ósmy w dniach 2-7 lipca we Wrocławiu, pod hasłem „Wtajemniczenia kobiet”) , który nie tylko miał przedstawiać gotową sztukę, ale też kontekst, w jakim powstały, a tym samym losy osób zepchniętych na margines własnej kultury. Inspiracją było spotkanie ze szwajcarską aktorką Lee Wyler, która poświęciła życie na odbudowywanie kultury tybetańskiej. A gdy już narodził się taki festiwal i było o nim coraz głośniej, objawiła się nowa potrzeba – oddania głosu tym, które nierzadko „głosu nie mają”: dzieciom. Tym, które z odwagą, mimo trudności starają się podtrzymywać swoją rodzimą tradycję. To one staną się w przyszłości dorosłymi, którzy będą przekazywać ją dalej.
W tym roku czeka nas trzecia odsłona Brave Kids. Do tej pory do Wrocławia przyjechało 120 dzieci w wieku od 6 do 17 lat z 12 krajów całego świata. Ich „wypędzenie z kultury” spowodowane jest różnymi okolicznościami: konfliktami politycznymi, klęskami żywiołowymi, biedą czy brakiem domu rodzinnego. Jak wskazują oficjalne statystyki, na świecie jest 220 milionów sierot, a to oznacza 220 milionów osób, którym brakuje miłości i pewności siebie. Wszystkim nie da się pomóc. Ale chociaż niektórym… Brave Kids ma wesprzeć tych, którzy językiem sztuki – najbardziej uniwersalnym ze wszystkich języków świata – chcą opowiedzieć o swojej zapomnianej lub tkwiącej w niszy kulturze, o sytuacji, w jakiej się znajdują, o emocjach. Projekt jest skupiony zarówno na krajach biednych czy będących w trudnej sytuacji społeczno-politycznej, jak i wysoko rozwiniętych, w których choroby współczesnej cywilizacji wyrzucają dzieci na ulicę, popychają ku niebezpiecznym kręgom środowiskowym i nałogom. Brave Kids to zatem prezentacja ulegających zagładzie i zapomnieniu kultur, których dzieci są równoprawnymi beneficjentami. To tradycyjne tańce, obrzędy, pieśni, spektakle… Ale także spotkanie kilkudziesięciu młodych osób z wielu zakątków świata, o różnych kolorach skóry – na jednej scenie. To wspólna trzytygodniowa praca nad multikulturowym widowiskiem, w którym żadna kultura nie jest lepsza od drugiej. To wymiana doświadczeń, nauka siebie nawzajem, przełamywanie własnych barier i poczucie wspólnoty w imię stworzenia Dzieła Sztuki.
Brave Kids to edukacyjny program dla dzieci bez szkolnych ław, ocen i przemocy, realizowany zgodnie z zasadą „dzieci uczą dzieci”. Ja nauczę cię tańca narodowego mojego kraju, a ty naucz mnie breakdance’a. W projekt angażuje się lokalne środowisko. Uczestnicy mieszkają u polskich rodzin, które wcześniej odbyły szkolenie z komunikacji międzykulturowej. Odwiedzają także domy dziecka, przedszkola, szpitale i ośrodki pomocy społecznej, prezentując w nich fragmenty swoich pokazów. Co roku odbywa się także Seminarium Brave Kids, czyli dyskusja na temat sytuacji dzieci na świecie i roli sztuki w procesie edukacji, rozwoju i pomocy.
Założeniem organizatorów nie jest tylko jednorazowe spotkanie w ramach programu, ale także stała współpraca z grupami i ośrodkami dziecięcymi na świecie i pomaganie ich liderom w pozyskiwaniu funduszy, wymianie doświadczeń w pracy z dziećmi i nawiązywanie kontaktów. Przyjazd do Wrocławia czy – po raz pierwszy w tym roku – do Szczecina ma mieć skutki długofalowe.
Trzecia edycja Brave Kids odbędzie się od 20 czerwca do 3 lipca we Wrocławiu i Szczecinie. Zgromadzi około 120 dzieci z kilkunastu krajów, m.in. z Chin, Zimbabwe, Norwegii, Czech, Ugandy, Bułgarii, Tanzanii, Kirgistanu, Szwecji, Rumunii, Gruzji, Izraela i Polski. Organizatorzy szukają wolontariuszy, którzy w dniach od 20 czerwca do 2 lipca zechcą gościć u siebie dzieci, zapewniając nocleg, śniadania i kolacje, dowóz na warsztaty, a przede wszystkim życzliwość. Osoby, które zdecydują się w ten sposób współtworzyć Festiwal, proszone są o kontakt:
Małgorzata Korczak
tel.: +48 608 096 439
rodziny@bravefestival.pl
Joanna Wojtarowicz (Szczecin)
tel. +48 663 639 554
joanna.wojtarowicz@gmail.com
Więcej informacji na temat Brave Kids: www.bravekids.eu
Czasopismo FIKA objęło patronatem medialnym tegoroczną edycję Brave Kids.
